حشره یا برگ درخت؟

حشره یا برگ درخت؟

نوعی حشره سیلانی، به نام «برگ متحرک» وجود دارد که می توان گفت از نظر استتار و محفوظ ماندن از شر دشمنان، عجیب ترین پوشش طبیعی را دارد. این حشره ی عجیب، آن چنان شباهتی به برگ دارد که اگر روی شاخه های درخت بنشیند، امکان تشخیص آن از برگ های مجاور میسر نیست. رنگ بدنش کاملا مانند برگ است و حتی رگه هایی روی بدنش هست که مثل رگبرگ های برگ درخت است. از این گذشته، پاهای این جانور مانند برگ های کوچک است و لبه های زرد رنگ گرداگرد بدنش، طوری است که آن را به برگی که توسط حشره ای جویده شده باشد، شبیه می کند. حتی هنگام وزش باد و به حرکت درآمدن شاخه ها، جانور نیز همراه برگ های درخت، به جنبش درمی آید.

حشرات/ سوسک

مقدمه

حشرات:

حشرات جانورانی هستند که دارای سر ، سینه و شکم بوده و دارای یک جفت شاخک هستند. حشرات دارای قطعات دهانی برای مکیدن ، جویدن و لیسیدن هستند. سینه دارای سه زوج پاهای بندبند و دو زوج بال است که تغییر یافته و یا تحلیل رفته یا وجود ندارد. دارای قلب پشتی باریک می‌باشند. تنفس به کمک نایهای منشعب که پوشش درونی آنها از کوتیکول است صورت می‌گیرد. نایها اکسیژن هوا را از منافذ تنفسی مستقیما به بافتها می‌رسانند.

توازنش توسط دو یا تعداد زیادی لوله‌های مالپیگی کوچک صورت می‌گیرد. دستگاه عصبی عبارتست از عقده‌هایی که به طناب عصبی شکمی دولا اتصال دارد. اندامهای حسی عبارتند از چشمهای ساده و مرکب. بعضی حشرات دارای وسایلی برای تولید و درک صدا هستند استاتوسیت در آنها وجود ندارد. جنسهای نر و ماده از هم جداست. لقاح داخلی است. تقسیم تخم آنها سطحی است. سیر تکامل توام با چندین بار پوست‌اندازی است.

رده بندی

زیر رده بی‌بالان یا بی‌دگردیسان که بدون بال هستند دارای دگردیسی کم و یا فاقد دگردیسی هستند. شکم دارای زواید شکمی به اضافه دنباله است و دارای چندین راسته‌اند.

زیر رده بال‌داران یا حشرات بال‌دار: این حشرات دارای بال هستند بعضی دارای بال بعضی بدون بال یا بال تغییر یافته هستند. غیر از دنباله‌های شکمی و زواید تناسلی زایده‌های دیگری در آنها موجود نیست.

راسته راست بالان : در مراحل جوانی به صورت لاروهایی با چشمهای مرکب هستند بالها تکامل می‌یابد و دگردیسی آهسته و تدریجی دارند و دارای اندازه‌های متوسط و بزرگ اند. قطعات دهانی خرد کننده دارند. بالهای جلوی آنها نازک و پوست مانند است و دارای رگبال می‌باشند. بالهای عقبی آنها غشایی حاشیه‌دار و دارای رگبالهای بسیار زیاد است این بالها به صورت بادبزنی زیر بال جلویی تا می‌خورد بعضی نیز بدون بال اند، شکم معمولا دارای دنباله و اندام تخم ریز است. اکثر آنها گیاه خواراند و دارای 230،000 گونه می‌باشند و از کربونیفر تاکنون وجود دارند.

سوسک جانداری است بندپا از رده حشرات، زیررده بالداران (Pterygota) فرو-رَده نوبالان (Neoptera)، راسته سوسریان (Blattodea). سوسک نامی کلی است برای خانواده سوسکی‌ها.

سوسکها بزرگ‌ترین گروه حشرات را به خود اختصاص داده‌اند و در محیط زیستهای مختلفی دیده می‌شوند. از زمینهای سنگلاخی تا جنگلهای استوایی تحت قلمرو سوسکها به حساب می‌آید. بیشتر سوسکها قدرت پرواز دارند.آنها دارای بالهایی هستند که وقتی در حال پرواز نیستند آنهارا در محفظه محکمی روی پشت خود جمع می‌کنند و در زیر این محفظه نگهداری می‌کنند. سوسکها از انواع مختلف گیاهان، گونه‌های حیوانات و لاشه‌های مرده آنها تغذیه می‌کنند.

تمام سوسکها دارای بخش‌هایی برای نیش زدن و جویدن در ناحیه دهان خود هستند. بعضی از سوسکها دارای آرواره‌های بزرگی هستندکه آنها را قادر می‌‌سازد که به طعمه خود حمله کرده و او را قطعه قطعه کنند. سوسکهای دیگر مثل شپشه گندم دارای آرواره‌های کوچکی در انتهای پوزه درازشان می‌‌باشند. شپشه گندم پوزه بلند خود را برای سوراخ کردن اجسام سخت و رسیدن به غذا، به کار می‌‌برد.او دارای شاخکهای زانویی بوده که می‌تواند آنها را خم کرده و در شیار پوزه اش پنهان کند. کوچک‌ترین حشرات جهان سوسکهای دارای بالهای پردار می‌‌باشند. بدن بعضی از آنها دارای طول کمتر از ۵ میلیمتر (۵۰/۱ اینچ) می‌‌باشد. نوع نر سوسک گرد امریکایی جنوبی درازترین سوسک در جهان است. این سوسک دارای دو شاخ بزرگ است و می‌تواند تا ۱۵ سانتیمتر (۶ اینچ) رشد کند و قد بکشد. بیشتر سوسکها هرگز آب نمی‌نوشند. بچه بعضی از سوسکها می‌توانند بدون غذا تا ۵ سال زنده بمانند.

در حدود ۳۷۰.۰۰۰ گونه مختلف سوسک شناخته شده است. آنها در تمام نقاط جهان، روی زمین، رودخانه‌های آب شیرین و دریاچه‌ها پراکنده هستند.

سوسک هیسینگ ماداگاسکار (Gromphadorhina portentosa)، این حشره هشت سانتیمتر طول دارد.

بعضی گونه‌های سوسک:

سوسک شناگر بزرگ

سوسک شاخ گوزنی

سوسک طلایی

سوسک خالدار (Diabrotica spp)

خزوکها یا سوسکهای حمام

بدن این جانوران پهن است قسمتی از سر در زیر سینه آنها قرار گرفته است شاخکهای این جانوران طویل و تیره رنگ است و اغلب آنها بدبو هستند.

محل زندگی

روزها در سوراخها مخفی می‌شوند و در شب و تاریکی سریع می‌دوند.

نوع تغذیه

همه چیز خوارند، و از غذاهای فاسد شده، البسه ، چرم و کتاب و بسیاری از مواد دیگری تغذیه می‌کنند مانند سوسک آمریکایی یا پریپلانتا آمریکانا ، سوسک شرقی یا بلاتااوریبانتالی

سوسک آمریکایی یا پریپلانتا آمریکانا

بدنی پهن با رنگی تیره دارد و حیوان نر بالدار و کوچکتر از حیوان ماده است و حیوان ماده فاقد بال است.

سوسک آلمانی یا بلاتاژرمانیکا

در این گونه نیز حیوان بدون بال و بزرگتر از حیوان نر است و حیوان بالدار است نرها دارای صدای مخصوص می‌باشند. ماده تخمهای خود را در کپسول کیتینی می‌ریزد و آن را مدتی در انتهای شکم خود حمل می‌کند. در هر کپسول تعداد زیادی تخم وجود دارد. حیوان ماده می‌تواند سه تا چهار کپسول تولید نماید. نوزادهای تازه بیرون آمده سفید یا زرد رنگند پسی از چندن پوست اندازی رنگ پوره‌ها تغییر می‌کند تا پس از آخرین پوست اندازی حیوان بالغ شود در جاهای مرطوب و تاریک زندگی می‌کند.

منابع: ویکی پدیا

سایت رشد

مارمولک

با سلام

حتما همه شما مارمولک را در خانه ها، حیاط، پارک ها و... دیده اید. شاید هم این کنجکاوی برای دانستن بیشتر در مورد آن برایتان بوجود آمده باشد. دراین مقاله شما را با مارمولک ها آشنا می کنیم. و اینکه آیا می توانند خطرناک باشد؟ و موضوع سمی بودن آن ها را بررسی می کنیم و جواب این سوال ها را به شما خواهیم گفت.

مارمولک

مارمولک (به انگلیسی: Lizards) گونه‌ای از خزندگان است که خود مشتمل بر ۵۰۰۰ زیر گونه می باشد. مارمولک‌ها در سرتاسر کره زمین بجز قطب جنوب پراکنده شده اند. اکثر مارمولک‌ها چهار اندام، گوش‌های خارجی و یک دم دارند. بسیاری از مارمولکها قادرند دم خود را در مواقع احساس خطر بیاندازند تا از دست جانوران دیگر و خطرها فرار کنند. مارمولک‌ها دید پیشرفته‌ای دارند و قادرند رنگ‌ها را ببینند.همچنین مارمولک‌ها دارای حس بویایی قدرتمندی نیز هستند. طول بدن مارمولک‌ها از چند سانتیمتر تا سه متر (در گونه اژدهای کومودو) متفاوت است.

پوست بدن مارمولک‌ها مانند بسیاری خزندگان دیگر دارای فلس است. اکثر مارمولک‌ها قادر به بازسازی دم یا پاهای از دست رفته خود هستند.

مارمولک ها در دنیا از اندازه ۲ سانتی متر (گکوهای پلنگی) تا حدود 5/3 متر(اژدهای کومودو) دیده می شوند و نباید مارمولک هایی مانند اژدهای کومودو را که دارای اندازه درشتی هستند با تمساح و کروکودیل اشتباه گرفت.

سوسمارها به مانند سایر خزندگان موجوداتی خونسرد هستند. این بدان معنی است که دمای بدن آنها تابع درجه حرارت محیط بوده و با هر تغییری در درجه حرارت محیط اطراف تغییر می کند. لذا در درجه حرارت های پایین به ویژه در پاییز و زمستان به خواب زمستانی و در روزهای گرم تابستان به خواب تابستانی فرو می روند. تقریبا می توان گفت سوسمارها در همه جای ایران پراکندگی دارند. از بیابان های پست با زمین های داغ گرفته تا مناطق مرطوب و جنگلی شمال، سواحل دریای خزر و خلیج فارس و دریای عمان، ارتفاعات کوه های البرز و زاگرس و مناطق مسکونی

بیشتر سوسمارها حشره خوارند و بسته به اندازه و جثه شان از بندپایان و گاهی جوندگان تغذیه می کنند. بعضی از مارمولک هایی که روی دیوار خانه ها دیده می شوند آنها به قصد شکار بندپایانی از قبیل عنکبوت ها، رتیل ها و حشراتی که دور نور لامپ ها جمع شده اند به آنجا می آیند.

ارزش اکولوژیک مارمولک ها

از آنجایی که مارمولک ها از بندپایان تغذیه می کنند، بنابر این یکی از فاکتورهای طبیعی کنترل کننده جمعیت بندپایان به حساب می آیند. در نتیجه از لحاظ اکولوژیکی در هرم انرژی دارای ارزش بالایی هستند. انسان با از بین بردن مارمولک ها از چرخه طبیعت به واقع یکی از فاکتورهای اصلی را حذف خواهد کرد. امروزه متخصصان علوم کشاورزی و محیط زیست به این نتیجه رسیده اند که دیگر از سموم آفت کش برای مبارزه با حشرات آفت استفاده نکنند زیرا این سموم آثار مخربی را بر محیط زیست وارد کرده و هر چند سال یک بار باید نوع سم به کار رفته را به علت ایجاد مصونیت در آفات تعویض کرد و سم های قوی تری را به کار برد. این امر خود به مراتب آثار وارد بر محیط زیست را بیشتر خواهد کرد. از این رو بشر به فکر پرورش و استفاده از انواع مختلفی از بندپایان، مارمولک ها و پرندگانی مانند جغد به قصد مبارزه با آفات مزارع افتاده است. این روش مبارزه که امروزه در بسیاری از کشورها رواج پیدا کرده تحت عنوان مبارزه بیولوژیک نام گرفته است. همان طور که ذکر شد، مارمولک ها با کنترل جمعیت حشرات، بشر را در جهت برداشت محصول بیشتر و سالم تر از زمین یاری می کنند.

آیا مارمولک ها سمی هستند؟

وجود سم در حیوانات نوعی وسیله دفاعی می باشد و این زمانی است که حرکت در آن حیوان آرام بوده و جانور بخواهد به واسطه این سم از جان خود دفاع کند. مانند برخی مارها. اگر به حرکت در این جانوران توجه کنید خواهید دید که آنها موجوداتی آرام هستند ولی موجودات غیرسمی مانند مارهای غیرسمی اکثرا در زمان احساس خطر بلافاصله و با سرعت زیاد فرار می کنند. مارمولک ها نیز در زمان احساس خطر روش های متفاوتی را اعمال می کنند که عبارت است از:

۱- فرار: برخی مارمولک ها بلافاصله پس از احساس خطر به سرعت فرار می کنند مانند اسکینک ها. این مارمولک ها خیلی از لانه خود دور نمی شوند.

۲- برخی مارمولک ها مانند سوسمارهای خاردم از دم خاردار خود برای دفاع از جانشان و دور کردن حیوان مهاجم استفاده می کنند به نحوی که بلافاصله داخل سوراخ خود فرار کرده و با حرکت دادن دم تیغ دارشان و ایجاد ضربات محکم، جانور شکارچی و یا حتی انسان را از خود دور می کنند و برخی مارمولک ها مانند بزمجه ها علاوه بر وارد کردن ضربات قوی توسط دم، گازهای محکمی نیز می گیرند.

۳- مکانیسم دیگری که در اکثر مارمولک ها دیده می شود قطع شدن دم به صورت ارادی است. دم برخی از مارمولک ها در زمان ایجاد تماس توسط دشمن به طور ارادی طی عمل انقباض ماهیچه های دم کنده می شود. دم کنده شده به علت باقی ماندن خاصیت عصبی- عضلانی به طور موقت شروع به جنبیدن کرده و حواس جانور شکارچی را به خود جلب می کند. در این حین خود حیوان فرصت فرار می یابد. مردم بر این عقیده اند که مارمولک ها دم خود را به این علت جا می گذارند تا موجود شکارچی آن را خورده و به واسطه وجود سم در آن(نظرات خرافی در مورد وجود سیانور یا ترکیباتی از آن) بمیرد. گاهی شاهد درج خبرهایی هستیم که بیانگر افتادن یک مارمولک در دیگ غذا یا قوری چای و مردن عده ای آدم بوده ایم. باید گفت که هیچ یک از این اخبار پایه علمی ندارند. طبق مطالعات انجام شده توسط محققان خزنده شناس دانشگاه برکلی کالیفرنیا، آقایان پروفسور اندرسون و پروفسور پاپنفوس، و ویژه نامه چاپ شده توسط مجله رپتایلز مورخ آگوست سال ۲۰۰۲ این قضیه به اثبات رسیده است که هیچ مارمولکی دارای سم نیست و علت قطع شدن دم در آنها گمراه کردن جانور شکارچی است.

خدمت به انسان

طی مطالعات به عمل آمده توسط مهندسین ژنتیک و متخصصین بیوتکنولوژی بر روی ژن ها و ساختار دم مارمولک ها احتمال این می رود که بتوان این خاصیت را (رشد مجدد یک عضو مانند دم در مارمولک ها) در مورد انسان هم اعمال کرد، بدین نحو که فردی که عضوی از بدنش مانند دست یا پا بر اثر یک سانحه قطع شده است بتواند دوباره آن را به دست آورد.همان طور که ذکر شد، مارمولک ها یا سوسمارها از نظر اکولوژیکی دارای ارزش بالایی بوده و به دلیل از بین رفتن آنها و برخی موجودات دیگر که از بندپایان تغذیه می کنند(مانند، خفاش) شاهد وجود جمعیت زیادی از حشرات اعم از سوسک ها و پشه ها در جوامع شهری هستیم. همچنین دیده می شود که جمعیتی بزرگ از ملخ ها که آفت گیاهان زراعی هستند به مزارع حمله کرده و محصولات را از بین می برند. اگر جمعیت موجودات حشره خوار مانند مارمولک ها حفظ شود و هر شخصی به هر علتی از جمله خرافات و ذهنیات غلط اقدام به کشتن این موجودات مفید نکند، شاید دیگر جامعه بشری شاهد چنین پدیده هایی نباشد و هر یک از افراد در محیط شهری به واسطه از بین رفتن یا کاهش جمعیت حشرات آلوده از بهداشت و سلامت فردی بیشتری برخوردار شود.

منبع: ویکیپدیا

کامران کمالی/ سایت بیابان